Zakup biżuterii wykonanej ze złota wiąże się zazwyczaj z niemałym wydatkiem. Od wieków jest to bowiem niezwykle ceniony kruszec – był on symbolem władzy, bogactwa oraz wysokiego statusu w społeczeństwie. Złoto w czystej postaci jest zbyt plastyczne, dlatego do wyrobu biżuterii wykorzystuje się stopy złota, czyli mieszankę czystego złota oraz innych metali, w wyniku czego otrzymujemy różne próby złota. W poniższym artykule wyjaśnimy, czym są próby złota oraz opiszemy państwowe cechy probiercze.
Próba złota
Próba złota określa zawartość czystego złota w stopie, z którego została wykonana biżuteria. Istnieją dwa systemy określania ilości użytego złota. Pierwszym z nich jest system metryczny, w którym zawartość metalu określa się w promilach. Na przykład próba 0,585 oznacza, że zawartość złota w danym przedmiocie wynosi 58,5%. Drugi to system karatowy, gdzie próbę złota określa się w karatach. Przyjęto, że czyste złoto ma 24 karaty, zatem złoto 14 karatowe ma w sobie 58,3% czystego złota. Obecnie w Polsce obowiązuje siedem prób złota i warto zaznaczyć, że nie istnieją próby pośrednie. Zatem jakie są podstawowe próby złota?
Próby w promilach:
Próba 999 – przedmiot zawiera 99,9% czystego złota
Próba 960 – przedmiot zawiera 96,0% czystego złota
Próba 750 – przedmiot zawiera 75,0% czystego złota
Próba 585 – przedmiot zawiera 58,5% czystego złota
Próba 500 – przedmiot zawiera 50,0% czystego złota
Próba 375 – przedmiot zawiera 37,5% czystego złota
Próba 333 – przedmiot zawiera 33,3% czystego złota
Rozpoznanie próby złota nie powinno sprawić Ci większego problemu – powinna zostać ona wybita na danym przedmiocie. Ma to chronić nabywcę przed wprowadzeniem w błąd przez nieuczciwego sprzedawcę. Wybita próba złota oznaczona jest cyfrą od 0 do 6, gdzie:
- 0 oznacza próbę 999,
- 1 oznacza próbę 960,
- 2 oznacza próbę 750,
- 3 oznacza próbę 585,
- 4 oznacza próbę 500,
- 5 oznacza próbę 375,
- 6 oznacza próbę 333.
Próby złota często wybijane są w trudno dostępnych miejscach, dlatego jeśli masz problem z odnalezieniem symbolu, udaj się do jubilera lub złotnika, który pomoże Ci określić próbę złota.
Kolczyki-klipsy złote długie efektowne/1467 zł
Państwowe cechy probiercze
Cecha probiercza to prawnie chroniony znak urzędowy potwierdzający zawartość metalu szlachetnego w wyrobie. Dlatego jeśli chcemy wytwarzać przedmioty ze złota lub srebra i planujemy ich sprzedaż w Polsce, należy na nich stosować państwowe cechy probiercze.
Tabelę dla cech probierczych złota znajdziesz tutaj.
Jaką próbę złota wybrać?
Najpopularniejsze próby złota to 585 i 333. Obie próby mają swoich zwolenników oraz przeciwników. Próba 585 zawiera w sobie więcej czystego złota, a więc jej cena jest wyższa. Ze względu na wysoką zawartość złota (ponad 50%) biżuteria jest bardziej plastyczna i podatna na powstawanie różnego rodzaju rys i innych uszkodzeń mechanicznych. Niemniej jednak złoto jest niezwykle cennym kruszcem, który zyskuje na wartości. Złoto próby 333 jest natomiast mniej plastyczne, a jego cena jest niższa, jednak może szybko śniedzieć. Złoto tej próby doskonale się sprawdzi w biżuterii na co dzień, dzięki swojej odporności na uszkodzenia.
Efektowny pierścionek z sercem/701 zł
Jak dawniej badano próby złota?
Już w IV w. p.n.e. w starożytnej Grecji badano próby złota w podobny sposób jak dzisiaj. Niemniej jednak istniały również inne sposoby – w III w. p.n.e. Archimedes zbadał złotą koronę Hierona poprzez zanurzenie jej w wodzie i porównanie masy wypartej wody z masą korony, co oznacza, że Grecy znali takie pojęcie jak gęstość metali, czyli stosunek masy metalu do zajmowanej przez niego objętości.
Złoto jest jednym z najbardziej cenionych metali szlachetnych, dlatego często zdarzają się próby oszustwa przez sprzedawców. Przed zakupem warto zorientować się, jak sprawdzić próbę złota, a samego zakupu dokonywać w sprawdzonych sklepach jubilerskich.
